De lente zit in de lucht. Koude zonnige dagen. Het doet ons verlangen naar meer.

Tijd om weer eens in de pen te kruipen.

Een onderwerp waar ik al langer iets over wilde schrijven heeft te maken met onze darmgezondheid.

De kennis over onze darmen heeft de laatste jaren een hoge vlucht genomen. Het darmmicrobioom is hot topic. Niet voor niets wordt onze darm ons ‘second brain’ genoemd. De productie van serotonine gebeurt grotendeels in de darmen en de tijd dat psychiaters zich enkel konden bezig houden met onze hersenen is voorbij.

“Hoe gaat het met uw mentale gezondheid?” is een vraag die elke zichzelf respecterende maag-darmspecialist zijn patiënten zou moeten stellen.

Hoe mooi om te zien dat onze hersenen en ons lichaam één geheel vormen. Prachtig wanneer er een balans is in ons darmmicrobioom en we in symbiose leven met een leger aan bacteriën.

Maar… soms loopt het mis.

Het kan natuurlijk op verschillende manieren mislopen. Waar ik het in deze blog over wil hebben is het probleem van overgroei van niet-pathogene dikke darmbacteriën in onze dunne darm.

SIBO (small intestine bowel overgrowth) is een aandoening waarbij goedaardige bacteriën zich op de verkeerde plaats bevinden. Ze doen zich te goed aan vooral koolhydraten en produceren een gas dat aanleiding geeft tot een scala aan klachten. Van een opgeblazen gevoel tot stoelgangsproblemen, vermagering of overgewicht, maar ook brain fog en concentratiestoornissen kunnen een uiting zijn van een onderliggende SIBO. Maar liefst 80 % van de mensen met de diagnose ‘spastisch colon’ zou in feite lijden aan deze aandoening. 9 op de 10 patiënten met long-COVID klachten hebben ook onderliggend SIBO.

Wat is de oorzaak van deze problematiek?

SIBO is een auto-immuunaandoening. De oorzaak is in de meerderheid van de gevallen te zoeken in een doorgemaakte voedselvergiftiging, al dan niet lang geleden. De bacteriën die deze voedselvergiftiging veroorzaken produceren een toxine dat bij 90 % van de mensen door het lichaam geneutraliseerd wordt. Bij 10% van de slachtoffers betekent dit helaas het begin van SIBO. Dit komt omdat de structuur van het toxine heel erg gelijkt op vinculin, een eiwit dat een sleutelrol speelt in de communicatie tussen zenuwcellen. Bij de ongelukkigen die een SIBO ontwikkelen vergist het lichaam zich en ontstaat er een auto-immuunreactie. Dit heeft tot gevolg dat het MMC (motor migrating complex ) wordt beschadigd. Dit MMC is verantwoordelijk voor het schoonmaken van de dunne darm en het voortstuwen van voedselresten vanuit de dunne naar de dikke darm. Hierdoor kunnen bacteriën die niet in de dunne darm horen deze koloniseren en ervoor zorgen dat voedselresten gefermenteerd worden. Daar begint de ellende.

Er zijn nog enkele andere oorzaken van SIBO waarvan ik het chronisch gebruik van maagzuurremmers (genre omeprazole e.d.) de moeite van het vermelden waard vind. Niet alleen houdt het chronisch gebruik van deze medicijnen een risico in op het ontwikkelen van een tekort aan vitamine B12 (met alle gevolgen van dien), de kans op SIBO neemt ook toe.

Elk medicijn heeft nevenwerkingen. De afweging tussen kosten en baten dient goed in overweging genomen te worden.

Detectie 

SIBO kan niet gedetecteerd worden via een routine-bloedtest of via een maag/darmonderzoek. Er bestaat een test om SIBO op te sporen, de zogenaamde lactulose-ademtest. Helaas is deze aandoening ook bij zeer veel artsen niet gekend waardoor de patiënten niet geholpen worden. Ze krijgen het advies te leren leven met hun klachten. Dit hoeft niet zo te zijn. Er bestaat een behandeling, al vraagt deze van de patiënt enige inspanning.

Neem gerust contact met me op als je vermoedt dat je een onderliggend SIBO-probleem zou kunnen hebben. Ik kijk met jou welke onderzoeken nodig zijn om de diagnose te bevestigen en stel een behandelplan op maat op.