“Wat doe jij nu eigenlijk?”

Om de zoveel tijd kom ik één van mijn vroegere patiënten tegen en krijg ik deze vraag voorgeschoteld.

Ik moet toegeven dat ik deze keer opnieuw overvallen word door de vraag. Nog voor ik een antwoord kan formuleren, zie ik hem met zijn rechterhand een draaiende beweging maken ter hoogte van zijn rechterslaap terwijl zijn mond een tuitend gebaar maakt.

Ik voel de ergernis naar boven komen en haast me om snel te antwoorden: “Nee, ik werk niet enkel op de mentale gezondheid, ik probeer mensen te begeleiden met leefstijlaanpassingen en zo weinig mogelijk medicatie.”

Hij kijkt me verward aan.

Ik besef dat het antwoord even nietszeggend is als de vraag. Tijd om een beter antwoord te formuleren.

Ik herpak me en laat mijn ergernis varen.

“Ik begeleid mensen naar hun bestemming.”, antwoord ik hem op een rustige toon terwijl ik hem recht in de ogen kijk. Hij lijkt nog meer verward.

“Is dat de taak van een arts?”, hoor ik hem bij zichzelf denken. Hij voelt zich duidelijk niet op zijn gemak, mompelt één of andere verontschuldiging, wenst me veel succes en maakt zich snel uit de voeten.

Nochtans is dat wat ik doe. Dat is, in mijn ogen, gezondheidszorg op het hoogste niveau.

Ik heb de verschillende levels doorlopen.

Net als elke jonge arts ben ik begonnen met het blussen van brandjes. Het eerste wat je moet leren is alarmtekens herkennen en de juiste beslissing nemen voor het te laat is. Voor elke pas afgestudeerde arts is het aanleren van deze skill onontbeerlijk. Hoe meer ervaring je hierin hebt, hoe meer ontspannen je ermee kan omgaan en hoe meer je durft te vertrouwen op je intuïtie.

Naarmate de jaren verstreken, kwam meer en meer het besef dat handelen op korte termijn, symptoomcontrole en ziektebestrijding onvoldoende is om de tsunami aan chronische ziektes aan te kunnen. De grootste hap uit ons gezondheidszorgbudget, zowel wat betreft behandeling als onderzoek, gaat helaas naar dit niveau van gezondheidszorg.

Ik schoof op naar level 2 en ging me meer en meer verdiepen in preventie. Chronische aandoeningen ontstaan niet plots of lineair. Het is een complex samengaan van persoonsgebonden en omgevingsfactoren die uiteindelijk ziekte in een systeem veroorzaken. Hierbij spelen zowel het lichaam als het brein een belangrijke rol. Er zit ook een mechanisme achter het ontstaan van ziekte dat bij iedereen verschillend is. Gepersonaliseerde gezondheidszorg die, naast de lichamelijke ongemakken, ook de mentaal-emotionele en sociale aspecten van aandoeningen in kaart brengt, is een stap in de goede richting. Het informeren en motiveren van patiënten om gezonder te leven en ondersteunende maatschappelijke maatregelen kunnen echt een verschil maken.

Chronische zorg is complex en vraagt aldus een andere manier van denken. Om de complexiteit van een systeem te kunnen begrijpen is systeemdenken erg belangrijk. Dit betekent dat artsen anders moeten kijken naar chronische problemen en los moeten komen van het hokjesdenken. Alleen zo kunnen we de uitdaging, die gepaard gaat met de vergrijzing van onze bevolking en de toename aan mentale klachten, aanpakken.

Wat is dan level 3?

In mijn zoektocht naar antwoorden kwam ik tot het belangrijke besef dat zelfs een gezond brein in een gezond lichaam niet voldoende is om iemands leven zin te geven.

Wat geeft jouw bestaan geur, kleur en smaak? Wat heb je nodig om een gelukkig leven te leiden? En wat heeft dit met gezondheid te maken? Alles!

Elke mens wordt geboren als zijn essentie. Iemands essentie is onbewust. De momenten dat het leven helemaal aansluit bij wie je bent, zijn heerlijk. Onbewust verlangt elke mens naar een leven dat aansluit bij wie hij of zij in wezen is.

Vanuit systeemdenken is elke mens een micro-systeem van lichaam, brein, bewustzijn en energie. Dit systeem staat in relatie met andere menselijke micro-systemen en andere omgevingsfactoren.

Alles wat een systeem uit evenwicht brengt, betekent stress voor het systeem. Het kan gaan om stress op het werk, een verkeerd voedingspatroon, toxiciteit in de leefomgeving, een familielid dat je leegzuigt,…

Wat de bron van stress ook is, het betekent problemen voor het systeem. Een acute stressfactor is handelbaar, langdurige stress is nefast voor elk systeem.

Hoe meer je leeft volgens je eigen essentie, hoe minder stress jouw systeem ondervindt en hoe gezonder je bent!

Naast het informeren, motiveren en begeleiden van mensen bij leefstijlaanpassingen, ga ik met hen op zoek naar interne saboteurs; overtuigingen en ervaringen uit het verleden die hun persoonlijkheid vorm gegeven hebben. Veel mensen komen nooit los van hun verleden en slagen er niet in het leven te leiden dat aansluit bij hun essentie. Dat is jammer.

Een steentje kunnen bijdragen in de zoektocht van anderen naar hun essentie geeft mijn leven geur, kleur en smaak!

Dat is dus wat ik doe.