Krachtig in de menopauze
Kan je ook eens een blog schrijven over de menopauze?
“Ja dat kan ik.” dacht ik bij mezelf. Maar waar moet ik beginnen? Waar hebben vrouwen nood aan?
De hele vrouwelijke cyclus is al ingewikkeld op zich. Elke maand opnieuw worden we hier aan herinnerd en zelfs na de menopauze beïnvloedt onze cyclische natuur ons welbevinden.
Er bestaat een ‘urban legend’ dat de beslissing om een punt te zetten achter een partnerrelatie meestal genomen wordt de dag vòòr de menstruatie. Of dit nu statistisch juist is of niet, weet ik niet. Het klopt wel dat heel wat vrouwen het moeilijk hebben en twijfelen over hun relatie de week voor de maandstonden.
Vervelend.
Onze hormonen spelen een belangrijke rol. De twee hoofdrolspelers op het toneel van de vrouwelijke cyclus zijn de oestrogenen en progesteron.
Zonder te veel in detail te willen treden, wil ik jullie deze belangrijke spelers even voorstellen.
Tijdens de vruchtbare jaren is de belangrijkste vorm van oestrogeen, het estradiol. Dit wordt aangemaakt in de eierstokken. Het is een fantastisch hormoon dat zorgt voor de initiatie van de menstruele cyclus, het promoten van een gezonde sexdrive, glanzende haren, een mooie huid, het ondersteunen van je metabolisme,hartgezondheid en cognitieve functies en last but not least, het in de hand werken van een positieve gemoedsgesteldheid. De productie van dit hormoon piekt in de tweede week na je menstruatie. Je voelt je super, goed in je vel en vol energie.
De tweede belangrijke speler is progesteron. Na de eisprong wordt het door het gele lichaam geproduceerd in de eierstokken. Ook de bijnier produceert in geringe mate progesteron. Vanaf de perimenopauze (ongeveer 10 jaar vòòr de menopauze) zal de productie door de bijnieren aan belang winnen. Er wordt gezegd dat progesteron hét belangrijkste hormoon is van ons lichaam en dit niet alleen omwille van zijn invloed op het reproductieve systeem. Onderzoek naar de impact van progesteron op hart, borst en breingezondheid staat nog in de kinderschoenen.
Zoals met alles in de natuur gaat het om balans. Oestrogenen zijn fantastisch maar er is ook een dark side aan het hele proces. Wanneer de productie door het lichaam te hoog is, de afbraak door de lever verstoord raakt of het lichaam onvoldoende progesteron produceert, worden ze dominant. Er is hierbij een relatief overaanbod van oestrogeen. Oestrogeendominatie is de oorzaak van heel wat ellende. Het kan zorgen voor pijnlijke menstruatie, stemmingswisselingen, slaapproblemen, gewichtstoename, verminderd libido of haaruitval. Niet onmiddellijk de dingen waar je als vrouw van droomt.
Naarmate je ouder wordt, zal er minder progesteron geproduceerd worden door de eierstokken en zal de productie van dit hormoon door de bijnier in verhouding belangrijker worden. Hier wringt het schoentje. Onze bijnier is tegenwoordig overbevraagd. Chronische stress is hierbij dé belangrijkste oorzaak. Dit maakt dat de kans op het ontstaan van oestrogeendominatie tijdens deze levensfase groter wordt.
Het klopt dat de eierstokken ook minder estradiol produceren tijdens de perimenopauze. Het lichaam schakelt meer en meer over op de productie van een ander oestrogeen, estron, door de vetcellen. Op die manier kan er alsnog een overwicht aan oestrogeen ontstaan. De hoeveelheid buikvet speelt een belangrijke rol. Ons westers voedingspatroon dat rijk is aan suikers en vet werkt insulineresistentie in de hand. Dit doet dan weer de hoeveelheid buikvet toenemen en is dus medeverantwoordelijk voor vervelende overgangsklachten.
Om krachtig door de menopauze te bewegen is het van belang je hormonen in balans te krijgen. In deze blog wil ik me focussen op progesteron.
Hoe kan je op een natuurlijke manier de productie van progesteron verhogen in de premenopauzale fase?
- Neem de tijd om te ontstressen. Gemakkelijker gezegd dan gedaan, maar extreem belangrijk voor je hormoonbalans. Doe dagelijks een wandeling, leer mediteren, voeg mindfulnessoefeningen toe aan je strakke dagschema of schrijf je in voor een cursus yoga.
- Eet zoveel mogelijk onbewerkt plantaardig voedsel gecombineerd met hoogwaardige eiwitten. Beperk de inname van snelle koolhydraten. Gebruik trage koolhydraten als energieleverancier aan het begin van een drukke werkdag. Kies voor voeding die rijk is aan zink, magnesium, vitamine B6 en vitamine C.
- Kies voor de juiste beweging. Ik zie veel vrouwen op middelbare leeftijd starten met hardlopen in een poging om de overtollige kilootjes kwijt te spelen. Conditietraining alleen is onvoldoende en gaat zelfs zorgen voor spierafbraak als je het niet combineert met krachttraining. Krachttraining onder de vorm van pilates, gewichtheffen of HIIT trainingen zijn ideaal om te zorgen voor een betere lichaamssamenstelling. Niet alleen zorgt dit voor een vergroting van je spiermassa en het verminderen van het vetpercentage, de kans op botbreuken op latere leeftijd daalt significant. Bovendien zorgt deze vorm van training voor een verhoging van je metabolisme.
- Vitex agnus castus is een natuurlijk supplement dat de verhouding tussen oestrogeen en progestageen beter in balans kan brengen.
Er is geen magic bullet of one-fits-all oplossing. Probeer en experimenteer en kijk wat het beste voor jou werkt. Succes!